Sa isang sulyap:
- Manipis na latex o polyurethane na pantakip para sa ari ng lalaki at nangongolekta ng semilya
- Mura
- Mabilis na ilagay at madaling itatapon
- Madaling bilhin
- Pumoprotekta laban sa mga STI at HIV
- Sa tipikal na paggamit, ang mga condom ay 85% epektibo; 98% kung ginamit nang tama
- Isang beses lang pwedeng gamitin
Ano ang condom?
Isang manipis na pantakip sa nakatayong ari ng lalaki na inilalagay bago ang pakikipagtalik. Maaari itong gawa sa latex, balat ng tupa, o ilang uri ng polyurethane o synthetic na bagay. Sa Pilipinas, ang pinakakaraniwang condom ay gawa sa latex.
Ang mga condom ay isa sa sa mga pinakamahusay na proteksyon. Hindi lamang sila proteksyon laban sa hindi planadong pagbubuntis kundi pati sa mga impeksyong nakukuha sa pakikipagtalik (STIs) at HIV, at sa gayon ay dapat gamitin sa lahat ng mga bagong relasyon. Mayroon itong iba’t ibang kulay, tekstura, at lasa na maaaring pagpilian.
Ang mga condom ay madaling mabibili sa mga tindahan ng gamot, supermarket, mga convenience store, mga pangunahing online shop, atbp.
Paano ito gumagana?
Ang mga condom ay kilala bilang isang pangharang (barrier) na contraceptive dahil pumipigil ito sa semilya na maka-abot sa itlog sa pamamagitan ng paglikha ng isang pisikal na hadlang sa pagitan nila. Ang condom ay maaari ring maging proteksyon laban sa STI kung ginagamit ito nang tama sa vaginal, anal at oral na pagtatalik. Simple lang — kapag ang panlalaking condom ay inilagay sa ari ng isang lalaki, naiipon dito ang anumang semilya na inilalabas niya.
Mahalaga na ang ari ng lalaki ay hindi didikit sa ari ng babae bago mailagay ang condom. Ito ay dahil ang semilya ay maaaring lumabas sa ari ng lalaki bago pa ganap na magbulalas. Kung nangyari ito, o kung ang tamod ay tumulo sa ari habang gumagamit ng condom, humingi ng payo sa iyong doktor kung ano ang tamang gawin.
Paano ito gamitin?
Para sa tamang paglagay ng condom, sundin ang mga hakbang sa ibaba:
Hakbang 1:
Suriin ang petsa ng pagkawalang-bisa o expiration date. Ang condom na wala ng bisa ay maaaring masira.
Hakbang 2:
Maingat na buksan ang pakete; huwag gamitan ng ngipin o matatalas na bagay sa pagbukas ng condom para hindi ito mapunit. Opsyonal: maglagay ng kaunting patak ng pampadulas na gawa sa tubig sa loob ng condom. Ang paglalagay ng kaunting pampadulas sa loob ng condom ay mainam upang maging mas komportable ang pakikipagtalik at upang maiwasan ang pagkasira ng condom.
Hakbang 3:
Hawakan ang dulo ng condom para maalis ang hangin, at i-rolyo pababa ng ari. Siguraduhin na hindi ito baliktad bago ito isuot. Kapag nagkamali at naidikit sa ari ang baliktad ng condom, kumuha na ng panibago.
Hakbang 4:
Maglagay ng kaunting patak ng pampadulas na gawa sa tubig sa labas ng condom. Makakatulong ito upang hindi mabutas ang condom at nakakadagdag din ito ng kasiyahan. Huwag gumamit ng pampadulas na gawa sa langis tulad ng baby oil dahil maaari itong maging dahilan upang mabutas ang condom.
Hakbang 5:
Magpakaligaya ka!
Para tanggalin ng ligtas ang condom, sundin ang mga sumusunod na hakbang:
Hakbang 1:
Pagkatapos makipagtalik, hugutin ang ari habang ito ay matigas — hawakan ang condom sa puno (base) ng ari habang inilalabas ang ari upang walang matapon na semilya.
Hakbang 2:
Maingat na alisin ang condom na nakabalot sa ari upang hindi matapon ang semilya.
Hakbang 3:
Ibalot ang gamit na condom sa tisyu o kaya naman itali ang bukas na dulo ng condom upang maiwasan ang pagtapon ng semilya. Itapon kaagad ang condom sa basurahan, hindi sa inidoro dahil maaari itong magbara.
*Tandaan: Pagkatapos ng pagtatalik, siguruhing hindi magdikit ang ari ng lalaki at ari ng babae. Tiyaking gumamit ng bagong condom sa tuwing nakikipagtalik.
Mga positibo:
- Mura
- Nagpoprotekta laban sa STIs
- Nagpapatagal sa pagtatalik
- Madaling bitbitin
- Madaling gamitin
- Hindi kailangan pumunta sa doktor
- Hindi hormonal
- Madaling bilhin
Mga negatibo:
- May ilang tao na may alerhiya sa latex. Kung ikaw ay may alerhiya, maaaring gumamit ng polyurethane at lambskin condoms, bagamat hindi ito pang-karaniwang mabibili sa mga tindahan.
- Maaaring makalimutan ang paggamit nito.
- Maaaring hindi ka komportable sa paggamit nito at maaari itong masira kung mali ang paggamit. Maraming paraan upang maging komportable at hindi masira ang condom tulad ng paggamit ng pampadulas na gawa sa tubig at paggamit ng condom na bagay sayo. Tandaan, maraming maaaring pagpilian na laki, tekstura, at lasa ng condom.
- May ilang lalaki na nagsasabing ang condom ay nakakabawas ng sensasyon.
Mga pinagmulan: https://kidshealth.org/en/teens/contraception-condom.html
https://www.webmd.com/sex/birth-control/birth-control-condoms#1
Last na nagtalik kami ng aking ka live in partner is September first week tapos dinatnan ako nun pero iba ang kulay ng menstruation ko tas maaga siyang natapos. Di inaasahang na miss ko yung pagtalik nakipagtalik aq sa kaibigan ng kaibigan ko pero may condom naman at nung lalabasan na siya hinugot niya yung ari niya na may condom yun ay last week of September nangyari. Nang october di na ako dinatnan hanggang ngayong november naghinala na ako at nag PT lumabas sa resulta na positive ako. Ang gulo ng isip ko kung sino ang ama ng dinadala ko sana may makasagot😭😭😭please lang po😭
Hi Kyla! Nais lang po namin ipaalala na halos imposibleng mabuntis ka kapag tama ang pagsuot, paggamit, at pagtanggal ng condom.
Oct6 2020 ang last injectable ko at di na ako nag pa inject pa..nag condom na kami ng partner ko den nag mens ako oct10 tuloy parin kami sa pag gamit ng condom…ngaung month poh di pa ako dinadadnan…
Hi Jackie! Isa sa mga karaniwang karanasan ng mga gumagamit ng injectable ay ang pagtigil magregla. Wala naman po itong malubhang epekto sa kalusugan, at hindi po kayo mabubuntis basta magpaturok po kayo uli sa tamang iskedyul.
Oct . 5 po kame nagtalik November na po hindi na po dinatnan buntis na po ba ako kahit gumamit naman po kame ng condom?
sa pagtatalik namin meron ako nakitang dugo.
Hi Krissy! Kung tama ang paggamit ng condom, protektado po kayo mula sa pagbubuntis. Paalala lamang na marami ring posibleng dahilan kung bakit ka hindi datnan ng regla. Kung nangangambang buntis, ang tanging paraan para malaman ay mag-pregnancy test pagkalipas ng isang linggong hindi pa rin nireregla mula sa araw na karaniwang dinadatnan ka, o kaya magpasuri sa OBGYN. Basahin rin po ito: https://doitright.ph/tl/oras-na-bang-mag-pregnancy-test/
Safe na po ba na condom ang gamit naming proteksyon? Nag do po kasi kami ng bf ko medyo worried pa din po ako if safe ang condom.
Hi Rina! Sa tamang paggamit ng condom, safe at epektibo ito bilang proteksyon sa hindi inaasahang pagbubuntis.
Ang fanong ko lamang po. Kapag ka po ba katatapos mo lang mag gamot sa gonorrhea tapos nakipag talik ka po ng may condom okay naman po ba yun? Tapos yung nakatalik mo is yung kung saan ka nakakuha ng bacteria na yon?
Hi Ivan! Opo, makakatulong ang paggamit ng condom upang maiwasang mahawa ulit. Pero tandaan na ang gonorrhea ay maipapasa sa pamamagitan ng anal, vaginal,at oral sex.
Maari po bang mabutas ang condom pag my bolitas ang ari ng partner mo?
Hi Maria! Sa tamang paggamit ng condom, maaaring maiwasan ang pagkabutas nito. Maganda ring gumamit ng pampadulas na gawa sa tubig upang mabawasan ang priksyon na maaaring makabutas sa condom.
Ano po ba ang pinakamagandang gamitin pang padulas ng condom para maiwasan ang pag kabutas nito
Hi Mabaitsanaall! Magandang gamiting pampadulas kasama ng condom ay ang mga gawa sa tubig o water-based tulad ng EZ Lubricating Jelly.