Ang amenorrhea ay isang medical condition kung saan hindi nireregla ang mga babaeng nasa reproductive age. Mayroong dalawang uri ng amenorrhea: primary at secondary.

Ang primary amenorrhea ay nangyayari kapag ang isang batang babae ay hindi pa rin nagsimula ng kanyang menstrual cycle sa edad na 16. Sa kabilang banda, ang secondary amenorrhea ay ang kawalan ng regla sa loob ng tatlo o higit pang magkakasunod na buwan sa isang babae na dati ay regular naman na dinadatnan.

Mga palatandaan at sintomas

Ang pangunahing palatandaan ng amenorrhea ay ang kawalan ng regla.

Maaari ring makaranas ng iba pang mga sintomas depende sa dahilan, kabilang ang:

Labis na buhok sa mukha
Pagkalagas ng buhok
Sakit ng ulo
Hindi pag-develop ng mga suso
Milky discharge mula sa mga suso
Mga pagbabago sa paningin

Mga sanhi

Ang mga pangunahing sanhi ng amenorrhea ay genetic factor, family history, at lifestyle factors. Ang mga sumusunod na kadahilanan ay nagbibigay ng mas mataas na tsansa sa mga kababaihan na makaranas ng amenorrhea:

Isang family history ng amenorrhea o maagang menopause.
Isang genetic o chromosomal na depekto. Ang mga ito ay maaaring makaapekto sa iyong ovary function at menstrual cycle. Ang Turner syndrome ay isang halimbawa.
Malubhang sobra sa timbang o kulang sa timbang.
Isang eating disorder.
Isang matinding pattern ng ehersisyo.
Isang mahinang diyeta.
Stress.

Ang secondary amenorrhea ay sanhi ng pagbubuntis, pagpapasuso, at menopause. Mayroon ding iba pang posibleng dahilan tulad ng:

Ang ilang mga kontraseptibo, tulad ng mga pills, injectable, o intrauterine device (IUD). Maaaring makaapekto ang mga ito sa iyong siklo ng regla habang at pagkatapos gamitin. Gayunpaman, ang hindi pagkakaroon ng regla habang gumagamit ng mga contraceptive ay hindi nagdudulot ng mga problema sa kalusugan, at hindi dapat maging sanhi ng pag-aalala.
Ilang gamot para sa depresyon at presyon ng dugo.
Chemotherapy at radiation treatment.
Polycystic ovary syndrome (PCOS).
Fragile X syndrome (sanhi ng FMR1 gene) o fragile X-associated primary ovarian insufficiency (FXPOI).
Mga problema sa iyong thyroid o pituitary gland.
Hypothalamic disease.
Peklat sa matris.

Diagnosis

Kumunsulta sa isang gynecologist kung pinaghihinalaan mong mayroon kang amenorrhea. Susuriin ng iyong doktor ang iyong medical history at magsasagawa ng physical exam kung hindi ka pa dinadatnan ng regla sa buong buhay. Ang regular na physical at pelvic check ay maaaring magpakita ng mga palatandaan ng pagdadalaga.

Para sa secondary amenorrhea, madalas na hinihiling ng mga doktor na mag-pregnancy test. Kung ito ay negatibo, gagawin ang physical exam at susuriin ang iyong health history.

Maaaring hilingin sa iyo na sumailalim sa ilang test upang matukoy ang nagdudulot ng amenorrhea. Sinusuri ng isang karyotype test ang mga chromosome. Hinahanap ng genetic test ang mutated FMR1 gene. Maaaring tingnan ng mga imaging tests ang iyong mga female organs. Maaaring suriin ng blood test ang iyong:

Thyroid function (mga antas ng thyroid-stimulating hormone, o TSH).
Ovary function (follicle-stimulating hormone, o FSH, at luteinizing hormone, o LH, mga antas).
Mga antas ng testosterone (“male hormone”), na maaaring palatandaan ng PCOS.
Mga antas ng estrogen (“female hormone”).

Paggamot

Ang mga opsyon sa paggamot para sa amenorrhea ay nag-iiba batay sa sanhi. Maaaring kailanganin mong gumawa ng mga pagbabago sa pamumuhay, tulad ng pagdiyeta, pagsagawa ng mga pisikal na aktibidad, at pagbawas sa stress. Ang ilang mga hormonal na gamot at pills ay maaaring makatulong sa pag-trigger ng regla. Ang iba ay maaaring makatulong sa pag-trigger ng obulasyon, tulad ng para sa PCOS. Maaaring gamitin ang hormone therapy upang balansehin ang iyong mga hormone. Ang operasyon ay bihirang kailanganin sa paggamot ng amenorrhea ngunit maaaring kailanganin sa ilang mga kaso, tulad ng: